We hebben ze allemaal wel eens gezien: van die kleine schattige peuters die zich verschuilen achter het been van mama of papa als ze iets nieuws of onbekends tegenkomen. Voor velen van ons roept dit een gevoel van vertedering op, terwijl het voor anderen misschien een bron van zorg is. Wat gaat er om in het hoofd van die verlegen peuter? En wat kan je als ouder of verzorger doen om je kind te ondersteunen?
Wat is verlegenheid bij peuters precies?
Verlegenheid is een natuurlijke reactie die sommige peuters ervaren wanneer ze geconfronteerd worden met nieuwe of onbekende situaties. Dit kan variëren van het ontmoeten van nieuwe mensen, het eerste dagje naar de peuterspeelzaal, of zelfs het horen van een onbekend geluid. Het is een manier waarop hun jonge brein reageert op nieuwe prikkels.
Waar komt die verlegenheid vandaan?
Elk kind is uniek en het is belangrijk te beseffen dat verlegenheid niet per se iets is dat “verholpen” moet worden. In veel gevallen is het gewoon een deel van hun persoonlijkheid. Factoren die bijdragen aan verlegenheid zijn:
Genetica
Sommige kinderen zijn van nature introvert.
Opvoeding
Overbeschermende ouders kunnen zonder het te beseffen verlegen gedrag versterken.
Omgevingsfactoren
Een grote verandering, zoals verhuizen of een nieuw gezinslid, kan tijdelijke verlegenheid veroorzaken.
Hoe ga je om met een verlegen peuter?
De sleutel is begrip en geduld. Hier zijn enkele strategieën:
Geef ze tijd
Dwing je peuter niet om direct te reageren in nieuwe situaties. Ze hebben misschien even tijd nodig om te observeren en te wennen.
Moedig zachte interacties aan
Stimuleer speelafspraakjes met een of twee vriendjes in plaats van grote groepen.
Wees een rolmodel
Laat zien hoe je sociale situaties aanpakt. Je peuter leert veel door naar jou te kijken!
Vier kleine overwinningen
Als je peuter een stapje buiten zijn comfortzone zet, moedig dat dan aan en vier het!
Wat moet je vermijden?
Labelen
Zeg niet voortdurend dat je kind “gewoon verlegen” is, vooral niet waar ze bij zijn. Dit kan ervoor zorgen dat ze zich naar dat label gaan gedragen.
Vergelijken
Elk kind ontwikkelt zich op zijn eigen tempo. Vergelijk jouw peuter niet met anderen.
Overbescherming
Hoewel het verleidelijk kan zijn, helpt het je kind niet als je alle uitdagingen voor ze wegneemt. Ze moeten leren omgaan met onbekende situaties.
Wanneer moet je je zorgen maken?
Hoewel verlegenheid op zich geen probleem is, zijn er momenten waarop het een teken kan zijn van dieper liggende problemen, zoals angststoornissen. Raadpleeg een professional als:
- Je peuter extreme angst toont voor alledaagse situaties.
- Hun verlegenheid hen belet te genieten van normale peuteractiviteiten.
- Ze na enkele maanden nog steeds moeite hebben zich aan te passen aan een nieuwe situatie.
De mooie kant van verlegenheid
Ja, die is er ook! Verlegen kinderen zijn vaak geweldige luisteraars en waarnemers. Ze hebben een diepgaande innerlijke wereld, zijn empathisch en kunnen zeer loyale vrienden zijn.
Extra informatie
Hoe stimuleer je eerlijkheid bij kinderen?
Hoe ontstaat stotteren bij kinderen?
Samen spelen, samen delen, de weg naar samenwerking
Bronvermelding
Tekst: Marion Middendorp
© afbeelding: 123rf.com
