Natuurlijk wil je het beste voor je kind en hem een veilige omgeving bieden. Maar desondanks lopen helaas kinderen elk jaar weer brandwonden op in of rond het huis. Volgens de Nederlandse Brandwonden Stichting worden er jaarlijks ongeveer 200 kinderen opgenomen in de drie brandwondencentra in Nederland na een ongeval met een hete vloeistof bron. Dit zijn voornamelijk ernstige gevallen. Het totaal aantal kinderen dat brandwonden oploopt is hoger, maar specifieke cijfers zijn moeilijk te vinden.
Stijging aantal brandwonden
Er is een stijging waargenomen in het aantal zeer jonge kinderen (tussen 0 en 4 jaar) met brandwonden. Deze stijging ging van 5,3 naar 11,7 kinderen per duizend patiënten die bij een huisarts zijn ingeschreven over een periode van vijf jaar bron. Een zorgwekkende ontwikkeling, dus de hoogste tijd om nog eens extra naar de veiligheid in huis te kijken.
De risico’s op brandwonden in huis
Laten we beginnen met de plekken in huis waar het risico op brandwonden het grootst is. Denk bijvoorbeeld aan de keuken. Hier zijn hete oppervlakken, zoals het fornuis, de oven en de waterkoker, duidelijke gevaren. Zelfs de magnetron kan een risico vormen; een kop soep die te lang in de magnetron heeft gestaan, kan gemakkelijk te heet worden.
Ook de badkamer kan een risico vormen. Te heet water uit de kraan of douche kan leiden tot tweedegraads brandwonden. Stel daarom altijd je boiler in op een veilige temperatuur, bijvoorbeeld 50 graden Celsius.
En dan zijn er nog de minder voor de hand liggende gevaren. Denk bijvoorbeeld aan een open haard, kaarsen, of zelfs een onbeheerd strijkijzer.
Top 5 oorzaken brandwonden bij kleine kinderen
- Hete vloeistoffen: Bijna 40% van alle brandwonden bij kinderen tussen 0 en 4 jaar worden veroorzaakt door hete vloeistoffen, zoals koffie of thee. Meer dan een kwart van de brandwondenpatiënten in de drie Nederlandse brandwondencentra is jonger dan 5 jaar. In 90% van de gevallen waarbij opname in het Brandwondencentrum noodzakelijk is, is de oorzaak een hete vloeistof zoals hete thee of koffie.
- Vuur/vlamverbranding: Dit kan een diepe wond veroorzaken door contact met een (steek)vlam.
- Contactverbranding: Dit kan een blaar of een zeer pijnlijke wond veroorzaken door het aanraken van een heet voorwerp.
- Verbranding door elektriciteit: Dit kan diepe wonden veroorzaken door de inwerking van elektriciteit.
- Chemische verbranding: Dit kan een wond veroorzaken door de inwerking van een chemische stof3.
Waar moet je op letten?
Het is belangrijk om bewust te zijn van deze risico’s en om voorzorgsmaatregelen te nemen. Houd kinderen uit de buurt van hete oppervlakken en zorg ervoor dat ze niet zonder toezicht in de buurt van open vuur of heet water zijn. Zorg ervoor dat kaarsen, aanstekers en lucifers buiten bereik van kinderen worden bewaard. En laat nooit een strijkijzer onbeheerd achter!
Maar, we zijn allemaal menselijk. Ondanks onze beste inspanningen kunnen ongelukken nog steeds gebeuren. Een ongeluk zit in een klein hoekje, denk bijvoorbeeld aan een tafelkleed waarop een hete kop thee staat. Een dreumes kruipt rond en wil zich aan het tafellaken optrekken, waardoor hij onbedoeld een kop hete thee over zich heen krijgt. Dit is slechts één voorbeeld, maar zo zijn er natuurlijk vele voorbeelden waardoor kleine kids onbedoeld heftige brandwonden oplopen.
Belangrijke aandachtspunten ter voorkoming van brandwonden
- Drink nooit hete thee of koffie met een kind op schoot
- Plaats theekopjes in het midden van de tafel en buiten het bereik van kinderen
- De theepot hoog en achter op het aanrecht plaatsen (nooit op tafel)
- Check de watertemperatuur van het babybadje. Aangeraden wordt een watertemperatuur van 37 graden
- Gebruik uitsluitend de achterste pitten van de kookplaat en draai de stelen van de pannen naar de zij- of achterkant
- Plaats apparaten zoals een waterkoker of frituurpan achter op het aanrecht en maak de snoeren zo kort mogelijk
- Plaats aanstekers en lucifers buiten bereik van je kind
- Laat je kind nooit alleen bij brandende kaarsen
- Zet de boiler niet te heet en zorg dat je kind niet bij een eventuele ‘cooker’ (kokend water kraan) kan komen.
- Spuit nooit een vloeibare brandstof vanuit de fles op de brandende barbecue of ander vuur.
- Vul nooit branders van fondue bij met brandstof als ze nog warm zijn.
- Gebruik voor het aanmaken van een haard of barbecue het liefst aanmaakblokjes en geen vloeibare brandstof of gel.
Tips om brand te voorkomen
- Houd brandende kaarsen uit de buurt van gordijnen en blaas ze uit in onbewaakte ruimtes.
- Rook niet binnen en zeker niet in bed.
- Zet de tv ’s nachts helemaal uit als je gaat slapen of van huis gaat.
- Laat een wasdroger alleen draaien als er iemand thuis is (Wasdroger is de nummer één oorzaak van thuisbranden).
- Plaats rookmelders in huis.
- Laad accu’s zoveel mogelijk alleen overdag op.
Eerste hulp bij brandwonden
Mocht je kind onverhoopt toch een brandwond oplopen, dan is het belangrijk om te weten hoe je hiermee om moet gaan. Het allereerste dat je moet doen is de huid afkoelen. Dit doe je door het verbrande gebied minimaal 10 minuten onder lauw, zacht stromend water te houden. Bel daarna de huisarts of de spoedeisende hulp. Zij kunnen de brandwond beoordelen en je verdere instructies geven.
Verschillende soorten brandwonden
Er zijn drie soorten brandwonden:
- eerstegraads,
- tweedegraads
- derdegraads
Eerstegraads brandwond
Een eerstegraads brandwond is het minst ernstig en ziet eruit als een zonnebrand: rood, licht gezwollen en pijnlijk. Als je kind een eerstegraads brandwond heeft, dan kun je dit meestal zelf thuis behandelen. Zorg ervoor dat de huid goed gekoeld is en gebruik een zachte, parfumvrije vocht inbrengende crème om het gebied gehydrateerd te houden.
Tweedegraads & derdegraads brandwond
Een tweedegraads brandwond is ernstiger. De huid kan er blaarvormig en nat uitzien en het gebied rond de wond kan wit, roze of rood zijn.
Een derdegraads brandwond is het meest ernstig. De huid kan er wit, zwart of bruin uitzien en voelen als leer of was. Het kan zelfs zijn dat het gebied niet pijnlijk is, omdat de zenuwen in de huid zijn beschadigd.
Tweedegraads en derdegraads brandwonden zijn echter medische noodgevallen en je moet onmiddellijk medische hulp zoeken als je denkt dat je kind een van deze brandwonden heeft opgelopen. Probeer de wond niet zelf te behandelen, en vermijd het gebruik van huismiddeltjes zoals tandpasta of boter, die de wond kunnen infecteren of verder kunnen beschadigen.
Extra informatie
Hoe verzorg je een wond?
Een voetblaar voorkomen is beter dan genezen
Bronvermelding
Tekst: Marion Middendorp
© afbeelding: 123rf.com
